Obchody 100-lecia Bitwy Gorlickiej

Okolicznościowy list do uczestników uroczystości wystosował Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, który rocznicowe wydarzenia objął patronatem honorowym. „Obchody 100-lecia I wojny światowej to okazja do wspólnego, europejskiego namysłu nad cierpieniem milionów ludzi wywołanym polityką imperialnych ambicji i siłowej konfrontacji. To czas refleksji nad drogami prowadzącymi do dialogu i pokoju, do rozwijania międzynarodowego ładu w oparciu o poszanowanie praw narodów i jednostek” – napisał prezydent.

Modlitwę ekumeniczną odprawili kapelani wojskowi różnych wyznań: rzymskokatolickiego, prawosławnego i ewangelickiego. Uroczysty oprawę apelu poległych zapewniła kompania honorowa 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich z 21 Brygady Strzelców Podhalańskich wraz z Orkiestrą Wojskową z Rzeszowa. Po salwie honorowej delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym ofiary I wojny światowej.

Po nabożeństwie i Apelu Poległych jego uczestnicy udali się do Europejskiego Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach na uroczysty koncert jubileuszowy.

Uroczystość na wzgórzu Pustki poprzedziła rekonstrukcja wojennego epizodu zorganizowana w Sękowej. Widowisko dostarczyło niezapomnianych wrażeń licznie zgromadzonym miłośnikom historii i scen z pola bitwy. Wśród obserwujących zmagania obecni byli m.in. marszałek Małopolskie Marek Sowa, członek ZWM Leszek Zegzda, wojewoda Jerzy Miller, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, parlamentarzyści oraz samorządowcy. Całymi rodzinami przybyli także mieszkańcy okolicznych miejscowości i turyści.

– Tutaj walczyli również Polacy. Trzeba pamiętać, że przynajmniej co dziesiąty żołnierz był Polakiem. Choć walczyli po różnych stronach barykady. Dla naszego narodu ten front był ostatnim etapem drogi do wolności – drogi do wolnej, niepodległej Ojczyzny, o którą walczyliśmy przez 123 lata – podkreślał marszałek Marek Sowa. – To wydarzenie sprzed 100 lat, które przyniosło tak wielkie zmiany w historii najnowszej Europy i dało wolność wielu narodom musi być również dla nas przestrogą w dzisiejszych czasach. Musimy zadawać sobie pytania: czy z tej historii wyciągamy należytą lekcję, czy będziemy w stanie wierzyć, że wszystkie konflikty uda się w sposób pokojowy rozwiązać? Oby tak było. Jesteśmy to winni tym, którzy na tej ziemi polegli – dodał gospodarz województwa.

Rekonstrukcja historyczna pozwoliła widzom przenieść się w czasie i doświadczyć atmosfery wojennej grozy sprzed lat. Inscenizację zmagań poprzedziła modlitwa za wszystkich poległych w czasie bitwy oraz prezentacja pododdziałów. Realistyczne przedstawienie scen batalistycznych spoczęło na barkach rekonstruktorów w mundurach historycznych armii austro-węgierskiej, rosyjskiej i niemieckiej.

Bitwa Gorlicka, stoczona pomiędzy 2 a 8 maja 1915 r., była największym starciem zbrojnym I wojny światowej na froncie wschodnim i należała do decydujących momentów historii. Przyniosła klęskę armii rosyjskiej oraz doprowadziła do przełamania frontu i wyparcia armii carskich z Galicji. Kluczowe walki toczyły się na północ od miasta, m.in. przy i na wzgórzu Pustki w Łużnej. Bitwa była bardzo trudna i niesłychanie krwawa, kosztowała życie dziesiątek tysięcy żołnierzy, wśród których prawdopodobnie co dziesiąty był Polakiem. Dziś niemal jedynym widocznym śladem bitwy pozostają cmentarze wojskowe, kryjące szczątki żołnierzy trzech armii i zarazem przedstawicieli wielu narodów, poddanych trzech imperiów.

źródło: Agenda UMWM w Nowym Sączu/jaug