74. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

74 lata temu, 1 sierpnia 1944 r., na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego w Warszawie wybuchło powstanie. Przez 63 dni powstańcy prowadzili z wojskami niemieckimi heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wyzwolona spod niemieckiej okupacji i wolna od dominacji sowieckiej.

Treści dotyczące Powstania Warszawskiego są ważną częścią nowej podstawy programowej. Już w IV klasie szkoły podstawowej uczeń na lekcji historii poznaje postacie i wydarzenia o doniosłym znaczeniu dla kształtowania polskiej tożsamości kulturowej. Uczeń sytuuje w czasie i opowiada o „Zośce”, „Alku”, „Rudym” i „Szarych Szeregach”. Następnie, w VIII klasie szkoły podstawowej uczeń charakteryzuje polityczną i militarną działalność Polskiego Państwa Podziemnego, w tym formy oporu wobec okupantów oraz wyjaśnia przyczyny i opisuje skutki wybuchu Powstania Warszawskiego oraz ocenia postawę aliantów i Związku Sowieckiego wobec zrywu.

Z kolei nowa podstawa programowa dla 4-letniego liceum ogólnokształcącego i 5-letniego technikum w zakresie podstawowym wskazuje, że na lekcji historii uczeń wyjaśnia i omawia sposoby upamiętnienia zbrodni obu okupantów oraz heroizm Polaków na przykładzie m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego. Ponadto uczeń charakteryzuje Powstanie Warszawskie, wymieniając uwarunkowania polityczne, przebieg walk, następstwa zrywu, postawę aliantów i Związku Sowieckiego.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. Jego militarnym celem było wyzwolenie stolicy spod niezwykle brutalnej niemieckiej okupacji, pod którą znajdowała się od września 1939 r. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Poległo również ok. 3,5 tys. żołnierzy z Dywizji Kościuszkowskiej. Straty ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. osób. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które na rozkaz Hitlera, zostało niemal całkowicie zburzone. Specjalne oddziały niemieckie, używając dynamitu i ciężkiego sprzętu, jeszcze przez ponad trzy miesiące metodycznie niszczyły resztki ocalałej zabudowy.