Rzecznik Praw Obywatelskich odwiedził osadę w Maszkowicach

Budowa kilku budynków socjalnych to jeden z pomysłów na poprawę warunków życia Romów z osady w Maszkowicach w gminie Łącko. Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar spotkał się 25 kwietnia 2019 r. z mieszkańcami osiedla romskiego a dzień później uczestniczył w  spotkaniu z władzami gminy Łącko, które poświęcone było panującym na osiedlu warunkom mieszkaniowym. Jak mówią pracownicy jego biura, sytuacja jest tak zła, że nie można zwlekać z rozwiązaniem problemu. 

Osiedle romskie w Maszkowicach, zamieszkiwane przez ok. 270 osób, to kilkadziesiąt zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, w większości postawionych kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat temu (powstanie osady datuje się na koniec lat 40 – tych XX wieku). Standard większości budowli jest dramatycznie niski. Jakość materiałów wykorzystanych do ich budowy, sposób, w jaki zostały one użyte, a także upływ czasu spowodowały, że większość domów nie tylko nie zapewnia godnych warunków zamieszkania, ale wręcz stwarza realne zagrożenie dla zdrowia ich mieszkańców. Część budynków, także mieszkalnych, to samowole budowlane, wybudowane bez wymaganych prawem pozwoleń, na gruntach należących do osób prywatnych lub gminy Łącko. W 2017 r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Nowym Sączu wszczął ponad 40 postępowań w sprawach tych samowoli: część zakończyła się już decyzjami nakazującymi rozbiórkę. To wywołało duży niepokój wśród mieszkańców. Budynki, które na mocy tych decyzji mają zostać rozebrane, to ich jedyne miejsce zamieszkania.

W tej sytuacji jedynym rozwiązaniem zdaje się być wypracowanie nowej koncepcji zagospodarowania osiedla. Niezbędne do tego środki gmina Łącko pozyskać może z rządowego Programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 2014 – 2020. Podstawą takiej koncepcji musi jednak być porozumienie między mieszkańcami osiedla romskiego a władzami gminy.

Celem wizyty Rzecznika na osiedlu romskim oraz spotkania w Urzędzie gminy Łącko, w którym poza RPO uczestniczyli m.in. posłowie z Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu, przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Wojewody Małopolskiego, wójt Gminy Łącko i członkowie/członkinie Rady Gminy, a także przedstawiciele lokalnej społeczności, było wypracowanie koncepcji poprawy warunków mieszkaniowych na osiedlu. Konkretne pomysły, które dzięki środkom pochodzącym z Programu integracji i zaangażowaniu władz gminy mogą przyczynić się do podniesienia standardu życia maszkowickich Romów, zostaną wkrótce przedstawione wójtowi na piśmie.

W dniu 17 maja RPO zamierza ponownie odwiedzić osiedle w Maszkowicach i ostatecznie ustalić na spotkaniu z wójtem, w jaki sposób władze gminy zamierzają wpłynąć na poprawę warunki życia na osiedlu.