Świadczenie 500+ od lipca już na wszystkie dzieci

Od 1 lipca 2019 roku nastąpi nowa odsłona świadczenia wychowawczego. Jego popularna nazwa to świadczenie „500+”. W nowej wersji świadczenie będzie przysługiwało wszystkim dzieciom do 18. roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę. Do tej pory obowiązuje test dochodowy przy staraniu się na pierwsze dziecko. Procedura ustalania dochodu jest niejednokrotnie uciążliwa i rozłożona w czasie. Przykładowo rodzina starająca się o „500+” w maju 2019 r. ma badany dochód z 2017 r. oraz wszelkie zmiany tego dochodu tz. „utraty” i „uzyski” począwszy od początku 2017 przez rok 2018, aż do końca okresu świadczeniowego, czyli do września 2019 r. Badanie polega najogólniej mówiąc na sprawdzeniu, czy nie został przekroczony dochód 800 zł miesięcznie netto na członka rodzin.

Z uwagi na rezygnację z kryterium dochodowego przy ustalaniu prawa do świadczenia wychowawczego nastąpi zdecydowane skrócenie procesu rozpatrywania wniosku. Skończy się też nieustająca dyskusja nad tym, na ile program dezaktywuje zawodowo rodziców. Pojawiały się komentarze, że ci celowo rezygnują z zatrudnienia, aby zmieścić się w kryterium dochodowym.

W Gminie Stary Sącz w 2018 r. 3575 dzieci skorzystało z programu „500+” spośród 2059 rodzin. Wydatkowano kwotę 19300233 zł. Stanowi to 56% całego budżetu Ośrodka Pomocy Społecznej w Starym Sączu. Przewidujemy, że rezygnacja z testu dochodowego na pierwsze dziecko od lipca 2019 spowoduje w gminie wzrost liczby dzieci dzieci korzystających z „pięćsetki” do ok. 4600.

Ale to nie koniec zmian!. Wprowadzony zostanie w pełni zautomatyzowany sposób ustalania uprawnienia. Projekt przewiduje, na wzór bardzo dobrze przyjętego rozwiązania w programie „Dobry start”, rezygnację z wydawania decyzji administracyjnej. Osoba otrzymywać będzie automatycznie generowaną i przesyłaną na adres poczty elektronicznej informację o przyznaniu świadczenia lub w przypadku braku poczty elektronicznej informację będzie mogła odebrać osobiście. Nieodebranie informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego nie wstrzymuje wypłaty tego świadczenia.

Nastąpi także przesunięcie okresu świadczeniowego i związanego z nim okresu składania wniosków. Dotychczasowe przepisy przewidywały, że rodziny składały wnioski o wszystkie świadczenia (świadczenie wychowawcze, świadczenie dobry start, świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego) w tym samym momencie, co powodowało spiętrzenie pracy realizatorów świadczeń przede wszystkim w drugiej połowie roku.

Przedkładany projekt przewiduje od 2021 r. znaczące przesunięcie momentu składania wniosków o świadczenia wychowawcze na nowy okres świadczeniowy (z lipca na luty), jak i samego okresu świadczeniowego (dotychczasowy październik – wrzesień na proponowany czerwiec – maj). Pozwoli to na bardziej racjonalne rozłożenie pracy Sekcji Świadczeń na Rzecz Rodziny działającej w ramach OPSu.

Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko, co oznacza także likwidację czasochłonnej procedury stosowanej przez gminy w takich przypadkach.

Wprowadzono szczególny, 3-miesięczny termin, liczonego od dnia urodzenia dziecka, na złożenie wniosku o świadczenie wychowawcze na nowo narodzone dziecko.

Nowością jest także rozwiązanie pozwalające na przyznanie, z zachowaniem ciągłości, świadczenia wychowawczego drugiemu z rodziców dziecka w przypadku śmierci rodzica, któremu świadczenie zostało przyznane na dany okres lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku.