Miejska Góra – las o wielu funkcjach

Lasy gminne Starego Sącza zajmują powierzchnię ok. 150 ha, duża część z tego, bo ponad 100 ha to las na Miejskiej Górze. Prócz funkcji przyrodniczych i rekreacyjnych las komunalny pełni funkcję gospodarczą.

Gospodarkę leśną prowadzi Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej pod ścisłym nadzorem Nadleśnictwa Stary Sącz na podstawie Uproszczonych Planów Urządzania Lasu.

Plany te są sporządzane co dziesięć lat i w bardzo dokładny sposób określają jakie zabiegi należy wykonywać w poszczególnych oddziałach i pododdziałach, na które podzielony jest las – wyjaśnia dyrektor MZGK Ryszard Niejadlik. – W planie określona jest m. in. maksymalna ilość drewna jaką można pozyskać bez szkody dla lasu. Obecnie jest to ok. 1100 m 3 rocznie. W ostatnim dziesięcioleciu pomiędzy latami 2012 a 2021 średnie pozyskanie roczne drewna wahało się na poziomie 550-600 m3, co stanowi zaledwie połowę ustalonego limitu.

Odbiorcami drewna głównie są lokalne tartaki oraz mieszkańcy gminy. Część drewna jest nieodpłatnie przydzielana mieszkańcom w ramach pomocy społecznej jako drewno opałowe, a w przypadkach losowych jako tartaczne, np. pogorzelcom. Z drewna pochodzącego z lasu komunalnego pracownicy MZGK w Starym Sączu wykonują obiekty małej architektury np. wiaty, altany, ławki, stoły, pomosty. Drewno przeznaczane jest także na remonty budynków gminnych.

Las w ciągu ostatnich 10 lat „zgrubiał” o blisko 40%. (wskaźnik zasobności zwiększył się z 310 m3/ha w 2012 r. do 428 m3/ha w 2021 r.) Wskaźnik ten określa miąższość drzewostanu w przeliczeniu na 1 ha, czyli w skrócie „ilość lasu w lesie”. Jego średnia dla polskich lasów wynosi ok. 290 m3/ha.

– W starosądeckim lesie skupiamy się głównie na wykonywaniu tych cięć, które poprawiają kondycję lasu, tj. cięć sanitarnych i trzebieży – dodaje Tadeusz Pasiut, leśnik i pracownik MZGK. – Usuwamy drzewa z wadami, czy te które utrudniają rozwój drzewom o prawidłowo ukształtowanej budowie. Podczas cięć sanitarnych usuwamy te, które są chore, obumarłe, opanowane przez szkodniki. W ostatniej kolejności wykonujemy cięcia rębne – tych drzew, które osiągnęły odpowiedni wiek i których drewno jest najcenniejsze.

Corocznie na terenie lasu nasadzanych jest kilka tysięcy sadzonek drzew. Przez kilka pierwszych lat wymagają one intensywnej pielęgnacji, tj. wykaszania i zabezpieczania przed zwierzyną, a w później przerzedzania i usuwania gatunków niepożądanych, które przeszkadzają sadzonkom we wzroście.

– Dbamy o bioróżnorodność pozostawiając drzewa zasiedlone przez ptaki, drzewa dziuplaste, spróchniałe, o ile nie rosną w pobliżu ścieżek i nie zagrażają bezpieczeństwu – dodaje Tadeusz Pasiut. – Pozostawiamy część drewna po ścince do naturalnego rozpadu, które staje się wkrótce siedliskiem wielu gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Bardzo często pomimo osiągnięcia wieku rębnego rezygnujemy z wycinki drzew o imponujących rozmiarach, zwłaszcza tych, które rosną w pobliżu ścieżek spacerowych.