Drobne zmiany z myślą o seniorach … i nie tylko

Odkąd przy starosądeckim centrum kultury zaczął funkcjonować Uniwersytet Trzeciego Wieku instytucja ta zaczęła się przyglądać ze zdwojoną uważnością specyficznym potrzebom tej grupy społecznej. Grupa nieformalna skupiona wokół Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari zaproponowała kilka zmian i usprawnień z myślą o seniorach i osobach z ograniczeniami mobilności. Ale na samym pomyśle się nie skończyło. Napisali wniosek i wygrali grant za pomocą, którego sfinansowano kilka udogodnień ułatwiających życie i zachęcających do szerszego uczestnictwa przez tę grupę społeczną w życiu naszego miasteczka.

W ramach projektu zakupiono dwie betonowe ławki i usytuowano je w przestrzeni publicznej nieopodal siedziby Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu przy ulicy Kopernika 1. Dotychczas w tej okolicy nie było ani jednej ławki, na której można byłoby usiąść na chwilę i odpocząć.
Takie udogodnienie powinni docenić nie tylko seniorzy, ale też osoby z różnymi dolegliwościami np. kardiologicznymi, ruchowymi czy oddechowymi, które szybko się męczą i dla których przejście nie kilkuset, ale choćby kilkudziesięciu metrów jest nie lada wyzwaniem. Co w efekcie może stanowić poważna barierę w uprawianiu spacerów czy wyjścia z domu celem zaspokojenia różnego rodzaju potrzeb.

W planowaniu przestrzennym i funkcjonalnym obszarów miejskich zagadnieniu mikrostref odpoczynku i wytchnienia przywiązuje się coraz większą uwagę.

Takie mikrostrefy pozwalają seniorom na częstsze robienie przerw podczas spacerów, co zmniejsza ryzyko nadwyrężenia stawów i mięśni oraz przeciwdziała zmęczeniu. Dają szansę na przerwę w drodze, co może zmniejszyć liczbę niebezpiecznych sytuacji, takich jak potknięcia czy upadki.

Dla wielu seniorów możliwość odpoczynku podczas spacerów oznacza większą samodzielność. Mając dostęp do takich miejsc, osoby starsze mogą poruszać się po mieście bez obaw o wyczerpanie, co pozytywnie wpływa na ich poczucie niezależności i komfortu. Mikrostrefy odpoczynkowe pełnią również funkcję miejsc spotkań i rozmów, sprzyjając interakcji między ludźmi.
Zróżnicowane, zielone mikrostrefy odpoczynkowe mogą stać się małymi oazami w miejskim krajobrazie. Dobrze zaprojektowane ławki i strefy zielone poprawiają estetykę przestrzeni miejskich i mogą być atrakcyjne nie tylko dla seniorów, ale także dla innych mieszkańców.

Odpoczynek w przyjaznych, spokojnych strefach ma korzystny wpływ na samopoczucie, redukując stres i napięcie psychiczne. Możliwość przebywania otoczeniu zieleni, choćby przez chwilę, sprzyja regeneracji i może przeciwdziałać negatywnym skutkom miejskiego życia, które szczególnie dotykają starsze osoby. Nowe ławki usytuowane przy IMO Galerii tworzą właśnie taką przyjazną mikrostrefę.

Oprócz tego Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari organizator cieszących się dużym zainteresowaniem imprez kulturalnych, takich jak chociażby PERYFERIADA Beskidzka Kanikuła Filmowa, podczas, której publiczność tradycyjnie korzysta z leżaków pozyskał dzięki grantowi specjalne leżaki, które posiadają podłokietniki ułatwiające wstawianie. Jeszcze wygodniejsze dla osób z ograniczeniami ruchowymi mogą okazać się specjalne krzesełka (tzw. „reżyserskie” ) również z podłokietnikami i wyżej usytuowanym siedziskiem, które wolontariusze będą szczególnie polecać osobom ze specjalnymi potrzebami. Siadanie i wstawanie z takich krzesełek powinno być o wiele prostsze, podczas, gdy wcześniej, z klasycznych leżaków nie każdy mógł skorzystać.

Na leżakach i krzesełkach umieszczono również specjalne nadruki informujące, że pierwszeństwo do korzystania z nich przysługuje osobom ze specjalnymi potrzebami.

Pamiętajmy, że niezmiernie ważne jest wspieranie aktywności społecznej osób starszych i osób ze specjalnymi potrzebami!

W małych miastach takich jak Stary Sącz wiele osób starszych oraz osób z niepełnosprawnościami spędza większość czasu w ścianach swoich domów. Choć bycie u siebie może być komfortowe, brak kontaktów społecznych i ograniczony udział w życiu wspólnoty często prowadzi do osamotnienia i izolacji. Tymczasem promowanie mobilności i aktywności społecznej wśród seniorów i osób z niepełnosprawnościami może mieć niezwykle pozytywne skutki – zarówno dla jednostki, jak i całej społeczności. Dlaczego warto dążyć do częstszego wychodzenia z domu oraz pełniejszego uczestnictwa w życiu lokalnym? Poniżej zebraliśmy najważniejsze zalety.

Poprawa zdrowia fizycznego i psychicznego
Aktywność fizyczna, choćby spacer po okolicy, może znacząco wpłynąć na zdrowie, zmniejszając ryzyko chorób związanych z brakiem ruchu. Regularne przebywanie na świeżym powietrzu i interakcje społeczne korzystnie wpływają też na psychikę, zmniejszając ryzyko depresji oraz lęku. Osoby, które mają okazję do rozmów, śmiechu i wspólnego spędzania czasu, zazwyczaj czują się bardziej zadowolone z życia.

Rozwój i wzmacnianie więzi międzyludzkich
W małych społecznościach osobiste relacje są bezcenne. Umożliwienie seniorom i osobom z niepełnosprawnościami aktywnego udziału w życiu lokalnym pozwala im nawiązywać nowe znajomości i pogłębiać już istniejące relacje. Dzięki temu wzmacnia się wzajemne zaufanie i integracja społeczna, co może mieć długofalowy, pozytywny wpływ na całą wspólnotę.

Większe poczucie przynależności i autonomii
Udział w życiu lokalnym, np. kulturalnym pozwala osobom starszym i osobom z niepełnosprawnościami poczuć się pełnoprawnymi członkami społeczności. Możliwość wpływu na sprawy lokalne, uczestnictwo w wydarzeniach i wspólne podejmowanie działań to ważny element budowania poczucia sprawczości i autonomii. Dzięki temu te osoby mogą czuć, że są potrzebne, a ich głos jest słyszany.

Wzrost tolerancji i świadomości społecznej
Kiedy seniorzy i osoby z niepełnosprawnościami aktywnie uczestniczą w życiu lokalnym, reszta społeczeństwa ma szansę lepiej zrozumieć ich potrzeby i wyzwania. Bezpośredni kontakt pozwala przełamać stereotypy i budować społeczeństwo bardziej tolerancyjne, w którym różnorodność jest doceniana. Czasem wystarczy drobna inicjatywa, aby otworzyć drzwi do pełniejszego życia dla osób, które przez lata mogły czuć się wykluczone. Włączanie seniorów i osób z niepełnosprawnościami w życie lokalne to inwestycja, która opłaca się każdej społeczności, budując jej siłę, solidarność i wspólne poczucie odpowiedzialności.

Strefa odpoczynku została stworzona w ramach projektu „Odpowiedzialne festiwale w Starym Sączu”. który został sfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata
2021-2030.

mat. spons.