Wojna w Niskowej. Rekonstrukcja historyczna

Jest rok 1944, trwa budowa linii Stellung A2, obiekty w Niskowej i Biczycach dolnych zostają już ukończone, zostają obsadzone żołnierzami niemieckimi. Tymczasem nadchodzi pamiętna zima 1945r. Armia radziecka zbliża się do Nowego Sącza, dochodzi już do walk na przedmieściach, jest styczeń 1945r. zamek sadecki zostaje wysadzony, gdyż w jego piwnicach armia niemiecka urządziła skład amunicji….

Tak właśnie rozpoczyna się scenariusz inscenizacji  autorstwa ppor. rez. mgr Pawła Terebki, który został odegrany przez grupy rekonstrukcyjne na polach Niskowej w  niedzielę 29 lipca 2018r. Ponad 50 rekonstruktorów oraz liczne samochody i motory pozwoliły nam przenieść się w czasy II Wojny Światowej i przez chwilę stać się świadkami historii.

Organizatorzy swoje szczególne podziękowania i ukłony kierują w stronę Pracowników i niezastąpionej pani Dyrektor Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej i Komunalne Bogumile Aszklar Lelito oraz OSP Niskowa i panu Janowi Smoleniowi za okazaną pomoc i wsparcie przy realizacji całego przedsięwzięcia. Dziękujemy, równie gorąco Mieszkańcom wsi Niskowa za możliwość przeprowadzenia Inscenizacji na ich terenie i polach. Dziękujemy Zespołowi Regionalnemu Niskowioki oraz Harcerzom z Sądeckiego Hufca za uświetnienie pikniku śpiewem i muzyką.  Za wsparcie, dziękujemy Sylwestrowi Zarycznemu – Radnemu Gminy Chełmiec z Niskowej, oraz pracownikom GOK w Chełmcu.  Dziękujemy również grupą biorącym udział w inscenizacji:

1. GRH Komisja Wojskowości, Polskie Towarzystwo Historyczne, oddział Nowy Sącz
2. GRH Podkarpackie Stowarzyszenie Miłośników Militariów, Rzeszów
3. GRH „Strefa Militarna” – Krzysztof Borda, Sosnowiec
4. GRH 1 Pułk Strzelców Podhalańskich, Nowy Sącz
5. GRH „Gorlice 1915”, Gorlice
6. Podhalańska Grupa Rekonstrukcji Historycznych ZP „Błyskawica”, Nowy Targ
7. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Aktywności Lokalnych „Arsenał”, Grybów
8. GRH „Kampfgruppe Edelweiss”, Frysztak

Nie sposób nie podziękować  za okazane wsparcie:

1. Michał Flis – właściciel niemieckiego transportera opancerzonego Sd.Kfz 251, Rzeszów
2. Józef Gucwa – właściciel niemieckiego motocykla DKW 250, wyrób lodów tradycyjnych w Bobowej oraz kolekcjoner zabytkowych motocykli
3. Bogdan Maczuga – właściciel prywatnego muzeum pojazdów militarnych i zabytkowych, Rakszawa koło Rzeszowa
4. Tadeusz Machaj – właściciel amerykańskiego samochodu terenowego „Jeep” Willys MB (warsztat mechanika samochodowa), Nowy Sącz
5. Jan Dudor – właściciel radzieckiego samochodu terenowego GAZ 67B „Czapajew”, Nowy Targ
6. Marcin Drąg – właściciel radzieckiego motocykla wojskowego M-72, Łęg Tarnowski
7. Edward Janur – właściciel radzieckiego motocykla wojskowego M-72, Nowy Sącz,
8. Arkadiusz Klimczak – właściciel niemieckiego roweru z okresu II Wojny Światowej, Nowy Sącz
9. Rafał Podsiadło – autor książki „Niemieckie fortyfikacje Stellung A2”
10. Bartłomiej Lippa – autor książki „Fortyfikacje na Sądecczyźnie z lat 1939 – 1945”

Duża część fortyfikacji nie oparła się próbie czasu. Aktualnie, rowy przeciwczołgowe, schrony obronne i okopy zostały zasypane, linia Stellung A2 powoli znika z krajobrazu, tylko nieliczne obiekty żelbetowe przypominają jeszcze o jej istnieniu. Na terenie gminy Chełmiec znajdują się obiekty typu Regelbau 668 w Niskowej, Regelbau 701 w Biczycach Dolnych i kilkanaście Ringstand 58c.

arch. UG Chełmiec