ZUS: świadczenie honorowe dla stulatków po nowemu i w drodze ustawy

Od 1 stycznia 2025 r. osobom, które skończą 100 lat, przysługuje świadczenie honorowe na mocy ustawy. Wcześniej było przyznawane jako tzw. świadczenie w drodze wyjątku. Wysokość świadczenia honorowego to teraz 6246,13 zł miesięcznie. Kwota ta będzie corocznie waloryzowana w marcu. Świadczenie honorowe wypłacane do 31 grudnia 2024 r. w niższej kwocie ZUS podwyższył do 6246,13 zł.

Od 1972 roku osoby, które osiągnęły wiek 100 lat, mogą liczyć na specjalną premię za wiek. Świadczenie honorowe pobiera ponad 3,5 tys. osób w kraju. Natomiast w Małopolsce to świadczenie pobiera 347 osób, z czego 282 to kobiety, a 65 mężczyźni (wg danych na koniec listopada 2024 r.).

Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami świadczenie przyznawane było w stałej wysokości, odpowiadającej wartości kwoty bazowej obowiązującej w dniu ukończenia 100 lat. W rezultacie uprawnieni pobierają świadczenie w różnej wysokości. Raz przyznana „honorowa emerytura” pozostawała niezmienna i była wypłacana do końca życia w tej samej kwocie.

Zmiany wprowadziła ustawa z 18 października 2024 r. o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat. Zastąpiła ona funkcjonujący do końca 2024 roku pozaustawowy mechanizm przyznawania świadczenia honorowego jako tzw. świadczenia w drodze wyjątku.

Świadczenie honorowe z urzędu

Zgodnie z nową ustawą świadczenie honorowe przysługuje osobom, które mają obywatelstwo polskie, skończyły 100 lat i mają prawo np. do emerytury lub  renty. W takim przypadku świadczenie honorowe jest przyznawane z urzędu, tzn. nie trzeba składać wniosku.

Decyzję w tej sprawie stulatek otrzyma z właściwego organu emerytalnego lub rentowego (m.in. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, wojskowy organ emerytalny, Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA, Biuro Emerytalne Służby Więziennej).

W przypadku gdy świadczenie emerytalno-rentowe wypłacają dwa różne organy, to świadczenie honorowe przyzna oraz będzie je wypłacał ZUS.

Świadczenie honorowe na wniosek

Świadczenie honorowe może być przyznane również po złożeniu wniosku. Dotyczy to osób, które nie mają prawa do świadczenia wymienionego w ustawie o świadczeniu honorowym, np. emerytury, renty, ale mają obywatelstwo polskie, skończyły 100 lat i po ukończeniu 16. roku życia miały ośrodek interesów życiowych w Polsce przez co najmniej 10 lat. W takiej sytuacji ZUS przyzna 100-latkowi świadczenie honorowe od miesiąca, w którym złoży wniosek.

Wysokość świadczenia honorowego

Od 1 stycznia 2025 r. świadczenie honorowe przysługuje w wysokości 6 246,13 zł miesięcznie. Kwota ta będzie corocznie waloryzowana w marcu.

Natomiast świadczenie honorowe wypłacane do 31 grudnia 2024 r. w niższej kwocie od 1 stycznia 2025 r. ZUS podwyższył do nowej kwoty (6 246,13 zł). Dotyczy to 236 osób w Małopolsce (wg danych na koniec listopada 2024 r.).

Formularz wniosku o świadczenie honorowe (ESH) jest dostępny na stronie internetowej zus.pl i w każdej placówce ZUS.