Małopolska negocjuje zwiększenie Funduszy Europejskich dla samorządu

We wtorek 26 stycznia odbyły się konsultacje społeczne projektu Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027, czyli kluczowego dokumentu określającego sposób i jakość wydatkowania środków unijnych w nowej perspektywie finansowej zarówno jeśli chodzi o środki będące w gestii samorządu wojewódzkiego, jak i pozostałych programów. Marszałek Witold Kozłowski przedstawił stanowisko samorządu wojewódzkiego, będącego dysponentem części środków.

W konsultacjach z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej uczestniczyli: marszałek Witold Kozłowski, wicemarszałek Łukasz Smółka i wicemarszałek Tomasz Urynowicz. Resort reprezentował wiceminister Waldemar Buda, który prezentując założenia Projektu Umowy Partnerskiej, podkreślił efektywność Małopolski w pozyskiwaniu środków z programów ogólnokrajowych. Równocześnie Minister odwołał się do przykładu realizowanych w regionie projektów infrastrukturalnych, zarówno rządowych jak i samorządowych. Nakłady na rozwój kolei czy budowę dróg sięgają 11 mld zł.

Odnosząc się do wysokości środków będących w dyspozycji samorządu wojewódzkiego w nowej perspektywie zaznaczył, że do podziału pozostaje jeszcze ponad 7 miliardów euro na wszystkie programy regionalne. Środki te zostaną podzielone na województwa po negocjacjach kontraktu programowego.

– Jeśli Małopolska przedstawi konkretne, spójne z krajowymi oraz strategiczne z perspektywy regionu inwestycje, ma realne szanse na dodatkowe środki. To będą już indywidualne rozmowy pomiędzy ministrem a marszałkiem regionu. Pierwsze rozpoczną się w połowie marca – tłumaczył Waldemar Buda.

W jego opinii na wielkość unijnego wsparcia należy patrzeć w kontekście całości środków unijnych, a nie tylko jednego programu. – Fundusze dla Małopolski to nie tylko Program Regionalny, ale także Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, środki z Kontraktu Programowego czy Krajowego Planu Odbudowy. Jestem optymistą i wierzę, że znaczna część z tych środków trafi do Małopolski – dodał.

Warto podkreślić, że środki europejskie dla Małopolski jako regionu zawierają się również w wielomiliardowych inwestycjach realizowanych przez rząd. Patrząc na już rozpoczęte zadania drogowe i kolejowe można stwierdzić, że będą to bardzo duże kwoty.

Witold Kozłowski, marszałek Małopolski, odniósł się do Strategii Rozwoju Regionu, która przedstawia ambitną, ale i realną wizję zrównoważonego rozwoju województwa do roku 2030.

Dla jej realizacji niezbędne są odpowiednie źródła finansowe. Wierzę, że duża ilość programów w nowej perspektywie pomoże nam zrealizować cele strategii rozwoju województwa. W szczególności liczę, że do trwałego i zrównoważonego rozwoju regionu przyczynią się Fundusze Europejskie dla Małopolski, środki z Krajowego Planu Odbudowy, do którego Województwo Małopolskie zgłosiło 100 przedsięwzięć i Krajowego Planu Sprawiedliwej Transformacji

– podkreślił marszałek Kozłowski.

Równocześnie wyraził wolę, by środki ujęte w rezerwie trafiły również do Małopolski. – Liczymy na to, że w podziale ponad 7 miliardów euro z rezerwy na kontrakty programowe nasz region będzie zajmował kluczowe miejsce – dodał.

Postulaty Zarządu Województwa Małopolskiego dotyczące projektu Umowy Partnerskiej przedstawił wicemarszałek Województwa Małopolskiego Łukasz Smółka.

Mamy świadomość, jak działa Polityka Spójności, czyli wyrównywanie szans miedzy regionami. Wiemy, że jej podstawową zasadą jest zależność „im lepiej się rozwijamy, tym mniej środków dostajemy”, a Małopolska w ostatnim czasie rozwijała się bardzo szybko. Jako zarząd stawiamy na politykę zrównoważonego rozwoju, a środki unijne pozwolą zrealizować wiele inwestycji w mniej rozwiniętych obszarach. Będziemy zabiegali o dodatkowe fundusze z rezerwy

– powiedział wicemarszałek Smółka.

– Dotychczas dobrze wykorzystujemy unijne wsparcie i jesteśmy przygotowani do nowej perspektywy. Mamy ambitne cele i zaawansowane projekty, dlatego Projekt Umowy odczytujemy jako otwarty katalog możliwości, także tych dopuszczających zakresy wsparcia niewskazane literalnie – dodał wicemarszałek. 

Województwo małopolskie jest również jednym z sześciu województw, wraz ze śląskim, łódzkim, dolnośląskim, lubelskim i wielkopolskim, które zostało objęte Funduszem Sprawiedliwej Transformacji (FST). Celem Funduszu jest finansowanie działań służących łagodzeniu skutków społecznych i gospodarczych transformacji w kierunku zielonej gospodarki.

Wicemarszałek Tomasz Urynowicz przedstawił działania Małopolski w zakresie ochrony klimatu.

Nasz region jest liderem we wprowadzaniu proekologicznych rozwiązań, które są modelowe dla innych województw 

– podkreślił wicemarszałek.

Po ostatecznym podziale Funduszu (4 miliardy 400 milionów euro) wsparcie trafi do Małopolski Zachodniej, regionu silnie związanego ze Śląskiem i uzależnionego gospodarczo od przemysłu węglowego. Wicemarszałek Urynowicz postulował zwiększenie środków na Fundusz Sprawiedliwej Transformacji dla Małopolski.

Podsumowując spotkanie, minister Buda pogratulował Małopolsce ciekawych projektów, konkretnych i rzeczowych argumentów dotyczących między innymi podziału środków w ramach FST. Konsultacje odbyły się w formie on-line z możliwością zadawania pytań, wśród których pojawiły się zagadnienia związane z cyfryzacją przedsiębiorstw, wsparciem dotyczącym zagospodarowania odpadów, projektów zeroemisyjnych oraz konkretnych projektów z zakresu edukacji czy turystyki. Dominujące zainteresowanie wśród uczestników budził termin dostępności nowych środków dla beneficjentów. 

– Chcemy inwestować fundusze europejskie z nowej perspektywy jak najszybciej, jeszcze w tym roku – mówił podczas spotkania wiceminister Waldemar Buda.

Kryteria przedstawione przez ministerstwo są jasne – liczy się wielkość PKB na mieszkańca oraz liczba ludności, a jako region możemy być dumni z poziomu rozwoju. Jako gospodarz regionu zgłaszam wniosek, żeby uwzględnić postulaty Małopolski w kontekście środków, które nie zostały jeszcze rozdysponowane

– podsumował marszałek Witold Kozłowski.

Co po konsultacjach?

Na szczeblu unijnym kończą się prace nad rozporządzeniami na nową perspektywę. Polska jest na etapie konsultacji społecznych projektu Umowy Partnerstwa. Konsultacje rozpoczęły się 18 stycznia. Pierwsze spotkanie online dotyczyło województwa śląskiego.

Uwagi do założeń przedstawionych w Umowie Partnerstwa można zgłaszać do 22 lutego za pomocą specjalnego formularza znajdującego się na stronie internetowej Funduszy Europejskich.

Po przyjęciu Umowy Partnerstwa przez rząd i projektów programów regionalnych przez zarządy województw odbędą się formalne negocjacje programów i Umowy Partnerstwa z Komisją Europejską.